Trâu Kỵ ghi nhớ lời Thuần Vu Khôn nên
ông làm việc hết sức siêng năng và cẩn thận. Bấy giờ ai cũng đồn vị quan trấn
thủ đất A là người hiền, và chê quan trấn thủ đất Tức Mặc đủ điều. Trâu Kỵ để
tâm đến việc đó, cho người xem xét hư thực rồi tâu lại cho Tề Uy Vương
biết.
Uy Vương cho triệu tập quần thần, lại đòi hai vị quan trấn
thủ kia. Trước mặt bá quan, vị quan đất Tức Mặc bị coi bằng "nửa con mắt". Vua
gọi lão ra hỏi:
- Người trấn thủ Tức Mặc cớ sao để các quan ở triều
chê ngươi?
Lão đáp:
- Thần chỉ biết làm hết chức
trách của mình, còn việc khen chê thần không được biết.
Uy Vương
lớn tiếng:
- Ta cho người dò xét đất Tức Mặc thấy ruộng vườn tươi
tốt, người dân giàu có, việc quan không bê trễ, cả một vùng phương Đông ấy yên
ổn, mới hay nhà ngươi một lòng vì dân, không đút lót cho bọn quan lại ở triều,
vì lẽ đó mà nhà ngươi bị chê. Ngươi thật xứng đáng là một lương
thần.
Nói rồi liền gia phong cho vị quan đất Tức Mặc. Lại gọi vị
quan đất A, nói:
- Ngươi trấn thủ đất A thế nào mà ngày nào ở triều
cũng thấy lời khen ngợi về ngươi. Ta cho người đến dò xét thì thấy ruộng vườn bỏ
hoang người dân đói rách. Quân Triệu xâm lấn bờ cõi ngươi không chịu cứu. Nhà
ngươi bóc lột tiền của dân chúng đút lót cho kẻ tả hữu của ta để được tiếng
khen. Ngươi là tên tham quan độc ác.
Quan đất A sụp lạy xin tha
tội. Uy Vương truyền đem hắn bỏ vào chảo dầu sôi. Các quan xanh mặt. Vua truyền
những tên từng khen chê bất công đó ra mắng:
- Các ngươi là tai mắt
của ta lại ăn bẩn, phải trái đảo lộn. Nay đem các ngươi cho vào vạc
dầu.
Uy Vương truyền đem những kẻ thân tín nhất của mình bỏ vào vạc
dầu để làm răn! Chư hầu thấy sự cải cách của Uy Vương đều sợ.
Lời Bàn:
Việc này nhan nhản ở mọi xã hội. Đời nay có khác gì đời xưa?
Thí sinh đi thi thấy mình yếu kém bèn đút lót để được điểm cao. Thậm chí có
người không đi thi mà vẫn cấp bằng làm mất công nhà vua phải "lật sổ bộ" ra
tra.
Nguyễn Khuyến nói:
"Có tiền việc ấy thì xong
nhỉ?
Đời trước làm quan cũng thế a?"
May mắn thay cho triều nào minh quân gặp lương thần. Vụ án hai ông quan trên đây là một bài học cho những người có trách nhiệm với người dân.